De belastingvrije schenking voor de eigen woning wordt op 1 januari 2024 afgeschaft en in 2023 fors beperkt. Daarom is het goed om te weten wat je dit en volgend jaar nog belastingvrij kan schenken. Schenken voor de eigen woning vindt meestal plaats aan kinderen maar het mag ook aan derden geschonken worden als voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. In dit artikel ligt de focus op schenken aan kinderen omdat dit het meeste voorkomt.
Hoe zat het ook alweer met de schenking voor de eigen woning?
In 2022 is de schenkvrijstelling voor de eigen woning € 106.671. Deze schenking, ook wel jubelton genoemd, mag je aan iemand belastingvrij schenken die op het moment van de schenking tussen de 18 jaar en 40 jaar oud is. Diegene mag nog niet eerder een schenking waarvoor een verhoogde vrijstelling geldt van jou hebben ontvangen. Soms kan nog geschonken worden aan iemand die al ouder is dan 40 jaar als er sprake is van een huwelijks- of geregistreerd partner die nog wel voldoet aan de leeftijdscriteria. Ook kan in sommige gevallen nog geschonken worden aan iemand die ouder is dan 40 jaar en ongeregistreerd samenwoont met iemand die jonger is dan 40 jaar.
De schenking is belastingvrij als de ontvanger het bedrag besteedt aan:
– Aankoop van een eigen woning (hoofdverblijf) en/of
– Aflossing van de eigenwoningschuld en/of
– Afkoop van het recht van erfpacht van het perceel waarop de eigen woning staat en/of
– Aflossing van een eventuele restschuld bij een eerder verkochte woning en/of
– Kwijtschelding van een eigenwoningschuld (familiebank) en/of
– Onderhoud of verbetering van de woning.
Als een kind van de ouders de jubelton geschonken krijgt, mag in het eerste jaar het bedrag van de gewone eenmalige vrijstelling, vrij besteed worden. Deze vrijstelling bedraagt in 2022 € 27.231 en hoeft dus niet in de eigen woning gestopt te worden.
De schenker hoeft het bedrag van de schenking voor de eigen woning niet in één keer te betalen. Dit mag gespreid binnen drie opeenvolgende jaren. Schonk je in 2020 dan moet het laatste deel uiterlijk in 2022 aan de begunstigde betaald worden. De laatste dag waarop het geld belastingvrij overgemaakt kan worden is de 40ste verjaardag van de ontvanger. Let op: deze spreidingstermijn wijzigt met ingang van 2023, zie hieronder!
De ontvanger kan de schenking binnen drie kalenderjaren besteden aan de eigen woning, geteld vanaf het eerste jaar van de schenking. In bovengenoemd voorbeeld moet de ontvanger de schenking dus uiterlijk in 2022 gebruiken voor de eigen woning. Voor de besteding binnen drie kalenderjaren maakt het niet uit of de ontvanger in deze periode ouder wordt dan 40 jaar.
Je kunt dus nu al schenken zonder dat er al een woning gekocht is of zonder dat de hypotheek is afgelost. Het is daarbij wel van belang om in een schenkingsovereenkomst een ontbindende voorwaarde op te nemen. Dit in het geval dat wanneer de begunstigde de schenking binnen bepaalde tijd niet aanwendt voor de eigen woning, de schenking niet wordt geacht te zijn geschonken en terugbetaald moet worden. Dit voorkomt dat de Belastingdienst in deze situatie schenkbelasting kan gaan heffen.
Veranderingen vanaf 2023
Op 1 januari gaat de schenkvrijstelling voor de eigen woning fors omlaag. De vrijstelling wordt dan hetzelfde bedrag als de gewone eenmalige vrijstelling voor schenkingen aan kinderen tussen 18 en 40 jaar oud. Deze vrijstelling bedraagt in 2022 € 27.231 en waarschijnlijk wordt dit bedrag volgend jaar iets hoger. Met ingang van 2024 hebben we de jubelton helemaal niet meer en blijft alleen de gewone éénmalige vrijstelling zoals hierboven vermeld over.
Daarnaast wordt spreiden van het daadwerkelijk uitbetalen aan de begunstigde beperkt. Een schenking in 2022 kan alleen over 2022 en 2023 gespreid uitbetaald worden. De ontvanger moet het geld uiterlijk in 2024 besteden aan de eigen woning, met uitzondering van het vrij besteedbare deel.
Voorbeeldsituatie
Dus stel je wil € 100.000 schenken aan een kind voor de aanschaf van een eigen woning dan kun je in 2022 een deel (minimaal €5678,-) schenken en in 2023 de rest. Het kind heeft t/m 2024 de tijd om een woning aan te schaffen waarvoor de schenking wordt gebruikt. Dit biedt nog wat kansen om nog gebruik te maken van de schenkvrijstelling 2022!
Naast schenken is er overigens ook altijd de mogelijkheid om een kind een lening voor de aanschaf van de eigen woning te geven waarbij (een deel van) de rente en aflossing jaarlijks belastingvrij terug geschonken kan worden. Dit voor een bedrag van € 5.677 (bedrag van 2022). Uiteraard kunnen schenkingen en leningen ook gecombineerd worden.
