Er is rumoer rond de “villabelasting”; dat gaat om de hoge bijtelling in de inkomstenbelasting voor dure woningen. Kort geleden werd het volgende bekend: belastingadviseur BDO is een procedure bij de belastingrechter begonnen over de vraag of een en ander rechtmatig is. Tijd om de tussenbalans op te maken.

Samenvatting

• Bij de rechter is een procedure gestart over de vraag: is het hanteren van een hoge bijtelling in de inkomstenbelasting voor dure woningen, “villabelasting”, rechtmatig?
• Wie iets wil met dit argument, moet tijdig bezwaar maken tegen een definitieve aanslag

Waar gaat het over?
De bijtelling “eigen woning in de inkomstenbelasting” kent globaal bezien twee percentages:

• 0,35% over een WOZ-waarde tussen de € 75.000 en € 1.310.000 (belastingjaar 2024)
• 2,35% voor woningen met een WOZ-waarde van meer dan € 1.310.000

De vraag is: is die 2% verschil in bijtelling eigen woning rechtmatig?

Het verschil zou strijdig kunnen zijn met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Heel kort gezegd: belastingheffing is toegestaan maar moet wel in verhouding staan. Dit is ook wat de Hoge Raad in 2021 bracht tot het wijzen van het bekende “kerstarrest” voor box 3.

Over hoeveel gaat het eigenlijk?
Hoeveel verschil kan het maken? “Dat hangt er vanaf” is altijd het antwoord. Waarde van de woning, tarieven, overig inkomen, alles speelt mee en ieder geval is anders. Wat in het nieuws niet altijd goed naar voren komt, is dat het financiële belang veel groter is voor mensen die aftrek van hypotheekrente hebben, dan voor mensen die dat niet hebben.

Om een idee te geven volgt hier een voorbeeldberekening voor het jaar 2024:

Wat kan er aan gedaan worden?
De villabelasting staat in de wet. Aangifte kan alleen worden gedaan volgens de wettelijke regeling en de Belastingdienst legt aanslagen op volgens de wet.

De enige manier om het argument van de villabelasting aan te voeren is: tijdig bezwaar maken. En tijdig betekent binnen zes weken na dagtekening van de definitieve aanslag. Let wel: bezwaar maken tegen een voorlopige aanslag heeft geen zin.

Het is niet nodig om een bezwaar direct compleet toe te lichten. Het is ook voor de Belastingdienst makkelijk om eerst de uitkomst van de (lopende) procedures af te wachten. Waarschijnlijk neemt de Belastingdienst genoegen met de opmerking: “het berekende inkomen ter zake van de eigen woning is in strijd met het EP van het EVRM. Een vergelijkbare zaak is op dit moment onder de rechter en ik verzoek u uitstel te verlenen om dit bezwaar te motiveren tot de uitkomst van de betreffende procedures tot in hoogste instantie bekend is.”

Iedereen die vindt dat zijn aanslag te hoog is vastgesteld, kan een verzoek doen tot ambtshalve vermindering; de Belastingdienst vermindert – op verzoek – een aanslag voor zover blijkt dat deze te hoog is vastgesteld. De rechten bij een verzoek om ambtshalve vermindering zijn echter minder sterk dan bij een formele bezwaarprocedure. Hoogstwaarschijnlijk zal zo’n verzoek – dus gedaan na de zeswekentermijn – door de Belastingdienst worden afgewezen. De termijn voor indienen van een verzoek tot ambtshalve vermindering is: binnen 5 jaar na afloop van het belastingjaar. Deze termijn is dus verstreken voor de jaren tot en met 2018, voor 2019 moet het verzoek zijn ingediend vóór 1 januari 2025.

Wat vindt Van Asselt zorgzeker?
Over de vraag of de argumenten kansrijk zijn, zijn de meningen verdeeld en de uitkomst is daarom moeilijk te voorspellen. Wat we wel weten is dit: wie niet tijdig bezwaar maakt krijgt vrijwel zeker geen gelijk; ook niet als de rechter straks zou oordelen dat de villabelasting onrechtmatig is.

Als het financiële belang klein is, is bezwaar maken niet de moeite waard. Maar als het belang groot genoeg is, dan kan het zeker de moeite waard zijn. En wie toch al bezwaar maakt – bijvoorbeeld vanwege een beroep op het werkelijk rendement in box 3 –  kan daar eenvoudig een (kort) bezwaar inzake de villabelasting aan toevoegen.

De kans op succes voor een verzoek tot ambtshalve vermindering achten wij klein.

Wie moeten er op korte termijn in actie komen?:

• Mensen die een definitieve aanslag over 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 ontvangen en die bezwaar willen maken tegen de villabelasting: bezwaar maken binnen zes weken na dagtekening van de aanslag;
• Mensen die over 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 een definitieve aanslag hebben ontvangen waarvoor de zeswekentermijn is verstreken en die een verzoek tot ambtshalve vermindering willen doen voor wat betreft de villabelasting: verzoek tot ambtshalve vermindering doen binnen 5 jaar na afloop van het betreffende jaar.